ದೇವರ ಫೋಟೋ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಇರಬೇಕು
ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ದೇವರ ಆರಾಧನೆಗೆ ಬಹಳ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದೇವರ ಮೂರ್ತಿ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರವೊಂದಾದರೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಮನೆಗಳ ಪೂಜಾಮನೆಗಳಲ್ಲಿ, ದೇಗುಲಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದೇವರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಆಚರಣೆ. ಆದರೆ ಈ ದೇವರ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಿದೆ.

ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರವು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾಚೀನ ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ, ಒಳಾಂಗಣ ವಿನ್ಯಾಸ, ದಿಕ್ಕು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ದೇವರ ಫೋಟೋ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಇರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಹಿಂದೆ ಧಾರ್ಮಿಕತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹಾಗೂ ಶ್ರದ್ಧಾ ತಾತ್ವಿಕ ಅಂಶಗಳೂ ಇದ್ದವೆ. ಪೌರಾಣಿಕ ತತ್ವಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕೂಡ, ದೇವರ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿ, ಮನೋಬಲ ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತಂದೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ.
ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಾಲಯ ಅಥವಾ ಮನೆಗೆ ಹೊಂದಿರುವ ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಇಡಲು ಉತ್ತರ ಅಥವಾ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ದಿಕ್ಕುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕು ದೇವತೆಗಳ ದಿಕ್ಕು ಎಂದು ಗಣನೆಗೊಂಡಿದೆ. ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಬೆಳಕು ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕು ಶುದ್ಧತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವ ಸಮಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ದೇವರ ಚಿತ್ರವಿದ್ದರೆ ಪೂಜೆಯ ಫಲ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿದೆ.
ದೇವರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಇರಿಸುವಾಗ ನಾವು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಪೂಜೆ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ದೇವರು ಪೂರ್ವ ಮುಖಿಯಾಗಿ ಇರಬೇಕು. ಅಂದರೆ ದೇವರ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿರಬೇಕು. ಈ ವಿಧಾನವು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾದ ಆಚರಣೆಗಳ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯೋದಯವಾಗುವ ಕಾರಣ, ಪೂಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮುಖವು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಇರಬೇಕು, ಮತ್ತು ದೇವರ ಮುಖ ಪೂರ್ವದತ್ತ ಇರಬೇಕು.
ಇನ್ನು ಶಿವ, ವಿಷ್ಣು, ಲಕ್ಷ್ಮಿ, ಗಣೇಶ, ಸರಸ್ವತಿ, ಮಾರುತಿ ಮುಂತಾದ ದೇವತೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಸರಿಯಾದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧವಾದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಬೇಕು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಜನರು ಬಹಳಷ್ಟು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಎಲ್ಲ ದೇವರ ಫೋಟೋಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಇದು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದಲೂ ಹೊರತು ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ತಪ್ಪು ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ದೇವರಿಗೆ ತಾವು ತಾವು ಹೊಂದಿರುವ ಶಕ್ತಿಯ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸುವ ವಿಧಾನವಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗಣೇಶನನ್ನು ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಇರಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವರ ಮುಖ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ನೋಡಬೇಕು. ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ.
ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಅಥವಾ ಉತ್ತರದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದರೆ ಶ್ರೇಷ್ಠ. ಇವುಗಳಿದ್ದ ಸ್ಥಳ ಶುಭಫಲ ತರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವಾಗ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಬಹುದು. ಉತ್ತರದ ದಿಕ್ಕು ಧನದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದು, ಶಿವನು ಪರಮಶಿವ ಎಂಬ ಶಕ್ತಿ ರೂಪವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಭಾವಚಿತ್ರ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಾರುತಿ ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸುವವರು ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಶಾಸ್ತ್ರ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾರುತಿ ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆ, ರಕ್ಷಕ, ಶತ್ರು ಸಂಹಾರಕ ಎಂಬ ತತ್ವಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ದಕ್ಷಿಣದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಯು ಬಲಶಾಲಿತನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೆಗೇಟಿವ್ ಶಕ್ತಿಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಸಹಕಾರಿ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯೂ ಇದೆ.
ಪೂಜಾ ಕೋಣೆ ಯಾವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ, ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯನ್ನು ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮನೆಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಅಥವಾ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇಡಬೇಕೆಂಬ ಶಿಫಾರಸು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಈ ಕೋಣೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಶುಭ್ರವಾಗಿ ಇರುತ್ತಿರಬೇಕು. ದೇವರ ಚಿತ್ರವಿರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಲೋಟ, ತುಳಸಿ, ಹೂವು, ಹಸಿ ತಂಬಿತ, ಬಟ್ಟೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಇರಿಸಿ, ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಇದಲ್ಲದೆ, ದೇವರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳ ಹಿಂದೆಯೂ ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳಿವೆ. ಹಳೆಯ, ತಿರುಚಿದ ಅಥವಾ ಕೊಳೆಯಿದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಇಡುವುದು ತಪ್ಪು. ಇವು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹರಡಬಹುದು ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಳೆಯ ಫೋಟೋಗಳನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸಿ, ಹೊಸದನ್ನು ಶುದ್ಧತೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಮಾಡುವುದು ಉತ್ತಮ.
ದೇವರ ಫೋಟೋಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಕೇವಲ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಅಲ್ಲ, ಅದು ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿ, ಮನೋವಿಕಾಸ ಹಾಗೂ ಶುದ್ಧ ಚಿಂತನೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ. ಮನೆಯೊಳಗಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸಲು ಇದು ಒಂದು ಸಾಧನೆಯಂತಿದೆ. ಮನೆಗೆ ಬರುವ ಬೆಳಕು, ಗಾಳಿ, ಶಬ್ದ, ಕಂಪನೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮನಸ್ಸಿನ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಈ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ದೇವರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇಡುವುದು ಶ್ರೇಯಸ್ಕರ.
ದೇವರ ಫೋಟೋ ಅಥವಾ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಇಡಲು ಉತ್ತರ ಅಥವಾ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕು ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ದಿಕ್ಕುಗಳಾಗಿವೆ. ದೇವರ ಮುಖ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ನೋಡಬೇಕು ಎಂಬ ಶಿಫಾರಸು ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯು ಸದಾ ಶುಚಿಯಾಗಿರಬೇಕು, ಸದಾ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಇಂಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮನೆಗೆ ಶಾಂತಿ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸದಾ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ದೇವರ ಫೋಟೋ ಇಡುವ ದಿಕ್ಕು ಸರಿಯಾದದ್ದಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಕೇವಲ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಅಲ್ಲ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಪಾಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.